Jeneratörler, elektrik enerjisinin kesildiği anlarda devreye girerek kritik
alanlara güç sağlayan hayati sistemlerdir. Bu sistemlerin sağlıklı bir şekilde
çalışması için birçok sensör ve kontrol mekanizması görev yapar. Bu
bileşenlerden biri de hararet müşürüdür.
Jeneratör hararet müşürü, cihazın motor sıcaklığını izleyen ve aşırı ısınma
durumunda koruyucu önlemler alınmasını sağlayan önemli bir parçadır.
Hararet müşürü, motorun iç sıcaklığını sürekli
olarak ölçen bir sensördür. Genellikle motor bloğuna veya soğutma sistemine
entegre edilir. Bu müşür, sıcaklık belirli bir seviyenin üzerine çıktığında
jeneratörün kontrol ünitesine sinyal göndererek ya bir uyarı verilmesini ya da
motorun durdurulmasını sağlar. Böylece jeneratörün aşırı ısınarak zarar görmesi engellenir.
Hararet müşürünün temel amacı, motor
sıcaklığının güvenli sınırlar içinde kalmasını sağlamaktır. Özellikle uzun
süreli kullanımlarda, jeneratör motorları yüksek sıcaklıklara ulaşabilir.
Soğutma sisteminde oluşan bir arıza, düşük yağ seviyesi ya da çevresel koşullar
nedeniyle bu sıcaklık tehlikeli boyutlara ulaşabilir. İşte tam bu noktada
hararet müşürü devreye girerek sistemi uyarır ve gerekirse jeneratörü koruma
moduna alır.
Hararet müşürleri genellikle termistör adı verilen ısıya duyarlı
dirençler içerir. Sıcaklık arttıkça bu direnç değişir ve bu değişim jeneratörün
kontrol paneline iletilir. Kontrol sistemi bu veriyi yorumlayarak motorun
sıcaklığı hakkında bilgi sahibi olur. Eğer sıcaklık tehlikeli seviyelere
ulaşmışsa, sistem otomatik olarak motoru durdurabilir veya kullanıcıya uyarı
verir.
Hararet müşüründe meydana gelen bir arıza,
jeneratörün yanlış bilgi almasına neden olabilir. Bu da gereksiz yere
jeneratörün kapanmasına veya tam tersine motor aşırı ısınmasına rağmen
çalışmaya devam etmesine yol açabilir. Bu durum, motorun yanmasına kadar varabilecek ciddi sorunlara
neden olabilir. Hararet müşürü arızasının belirtileri şunlardır:
·
Panelde sürekli olarak yüksek sıcaklık uyarısı
çıkması
·
Jeneratörün sebepsiz yere kendini kapatması
·
Jeneratörün aşırı ısınıp durmaması
Bu belirtiler varsa müşürün mutlaka kontrol
edilmesi gerekir.
Hararet müşürünün düzenli olarak test
edilmesi, özellikle sürekli çalışan jeneratörlerde büyük önem taşır. Toz, nem,
oksitlenme gibi çevresel faktörler müşürün işlevini bozabilir. Müşürün bağlantı
kabloları zamanla gevşeyebilir veya zarar görebilir. Bu yüzden periyodik bakım
kapsamında:
·
Müşür temizlenmeli
·
Kablo bağlantıları gözden geçirilmeli
·
Gerekirse ölçüm cihazıyla testi yapılmalıdır
Arızalı müşür mutlaka orijinal yedek parça ile
değiştirilmelidir. Uyumlu olmayan müşürler yanlış ölçüm yaparak sistemin güvenliğini
tehlikeye atabilir.
Jeneratör hararet müşürü, cihazın sağlıklı ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlayan önemli bir sensördür. Özellikle uzun süreli kullanım veya yüksek yük altında çalışan jeneratörlerde bu müşürün rolü daha da kritik hale gelir. Arızalı ya da ihmal edilen bir hararet müşürü, jeneratör motorunun aşırı ısınarak zarar görmesine neden olabilir. Bu da ciddi onarım maliyetleri ve sistem duruşları anlamına gelir. Bu yüzden hararet müşürünün düzenli bakımı, doğru şekilde çalıştığının kontrolü ve gerektiğinde zamanında değiştirilmesi büyük önem taşır.